Het centrale speelbord:
Through the Ages
A story of civilization
Uitgevers: Czech Board Games / Eagle Games / Fred Distribution
Jaartal: 2009
Aantal spelers: 2-4
Aangegeven spelduur: 120+ min
Aangegeven leeftijd: vanaf 12 jaar
Spelauteur: Vlaada Chvatil
FORUM-beoordeling: 7,6 / 10 (6 spelers)
Internet-beoordeling: 9,4 / 10 (6 websites)
Bezoekers-beoordeling: nog niet van toepassing
Globale beoordeling: 85 %
Te koop bij Adriaensen Speciaalzaak Gezelschapsspellen:
€ 58,50 (winkelprijs) € 52,90 (jaarledenprijs)
Spelregels:
Spelmateriaal: taalafhankelijk (zowel overzichtskaarten als speelkaarten bevatten engelse tekst)
Ook uitgegeven als:
Im Wandel der Zeiten (Pegasus Spiele - 2009)
In Through the ages ontwikkelt iedere speler een eigen beschaving, startend in de Oudheid om te eindigen in de Moderne Tijden.
Het spel kan in drie versies worden gespeeld: een eenvoudige versie, een geavanceerde versie of de volledige versie.
Elke speler heeft een bordje voor zich waarop initiële beschavingskaarten zijn voorgedrukt. Hiervan heeft elke speler reeds een laboratorium, twee boerderijen, twee mijnen en een militaire grondtroep te zijner beschikking. Deze kaarten stellen voor wat jouw beschaving al "ontdekt" heeft.
De staatsvorm betreft het despotisme, hetgeen 4 burgerlijke acties en 2 militaire acties per beurt toelaat.
De bevolking in dit spel wordt voorgesteld door gele schijfjes. Elk gebouw of leger dat een speler verworven heeft, zal dus worden voorgesteld door gele schijfjes die op de betrokken kaart liggen. Heb je bijvoorbeeld twee boerderijen, zullen twee gele schijfjes liggen op de kaart "farm".
Toekomstige (gele) bevolkingsschijfjes ("workers"/werkkrachten) die je wil aantrekken voor de ontwikkeling van je beschaving, bevinden zich in de bevolkingsgroep/pool die onderaan de kaart van elke speler afgebeeld is. Daarboven vind je een pool aan blauwe schijfjes. Deze stellen jouw grondstoffen ("resources") voor.
Afhankelijk van het aantal bevolkingsschijfjes dat je uit de voorraadpool naar jouw beschaving verplaatst, verhoogt het consumptieniveau. Onder deze gele (toekomstige) bevolkingsvoorraad staan dan ook blije/zure gezichtjes afgebeeld: kan je niet voldoende consumptie voorzien voor je bevolking, dan zijn de mensen ongelukkig.
Bij het produceren dien je voor onbetaalde consumpties bovendien 4 negatieve cultuurpunten (overwinningspunten) per onbetaalde voedseleenheid in te leveren. Gelukkig start je met een beschaving die zichzelf nog kan onderhouden.
Ook in de voorraadpool van grondstofschijfjes is een waarheidsgetrouw mechanisme werkzaam: hoe meer grondstoffen je aanwendt, hoe groter de kans op corruptie. Ingeval van corruptie, vloeien een aantal geproduceerde grondstoffen terug naar de voorraadpool (verlies van resources).
In het midden van de tafel ligt ten slotte centraal een speelbord: dit wordt in feite enkel gebruikt voor het aanduiden van de positie van elke speler op de diverse ontwikkelingsniveaus en het neerleggen van de kaarten, waaronder een kaartenrij van 13 kaarten.
En dan nu het spelmechanisme zelf ;-)
Gezien de hoeveelheid aan regeltjes, ga ik me uiteraard beperken tot een weergave van het spelverloop in het algemeen, zonder in te gaan op elk detail.
De beurt van iedere speler begint met het wegnemen van 1, 2 of 3 kaarten (naargelang het aantal spelers) en het aaneensluitend naar links doorschuiven van de rij kaarten die op het centrale speelbord uitgestald liggen, waarna de rij wordt aangevuld met nieuwe kaarten (behalve in ronde 1).
Vervolgens kan elke speler zoveel acties spenderen als zijn beschavingsvorm aangeeft. Nu iedere speler begint met het despotisme, zal elkeen 4 witte schijfjes (= civiele acties) en 2 rode schijfjes (= militaire acties) mogen spenderen.
Het aantal acties waaruit gekozen kan worden, is velerlei (van zodra de actie betrekking heeft op een militair aspect in het spel, spreken we van een militaire acties, alle andere acties zijn civiele acties):
- het verwerven van een nieuwe kaart (1, 2 of 3 civiele acties: hoe linkser de kaart ligt, hoe minder civiele actieschijfjes gespendeerd moeten worden);
- het aantrekken van nieuwe bevolking vanuit jouw voorraadpool naar jouw beschaving (die terecht komt op een algemeen vakje "unused workers");
- een productiegebouw (mijn, boerderij) of een ander gebouw (leveren specifieke voordelen op) bouwen, dan wel een militaire eenheid oproepen: hiervoor zal je grondstoffen nodig hebben (het aantal grondstoffen dat nodig is wordt links in het midden van elke kaart afgebeeld), doch het aantal "stedelijke" gebouwen is beperkt door je regeringsvorm (bv. bij despotisme: maximum 2 labs en maximum 2 tempels);
- het wegnemen van een werkkracht van een bepaald gebouw of het wegnemen van een militaire kracht (worker gaat terug naar je vakje waarop al je ongebruikte werkkrachten staan);
- één stage van een wonder(kaart) bouwen (maximaal 1 wonder "onder constructie");
- een leiderkaart uitspelen (maximaal 1 leider per tijdperk);
Je kan verschillende acties uitvoeren en daarbij zelfs dezelfde actie meerdere keren uitvoeren, totdat jouw civiele en militaire acties (actieschijfjes) allemaal opgebruikt zijn.
Vanaf ronde 2, kan je ook nog:
- een (gele) actiekaart uitspelen (ten vroegste 1 speelbeurt later te gebruiken dan de beurt waarin ze verkregen werd);
- een technologiekaart (met het lamp-symbool erop) uitspelen: hiervoor moet je wetenschapsniveau voldoende zijn (cf. vergelijk hiervoor je wetenschapsniveau met het cijfer dat bij het lamp-symbool op de betrokken technologiekaart staat afgebeeld);
- van regeringsvorm veranderen (hierbij heb je twee mogelijkheden: een bruuske staatsgreep en daarmee zijn al je acties opgebruikt, ofwel geleidelijk: dan moet de betrokken kaart worden uitgespeeld zoals de overige technologiekaarten en dient technologische kennis op het technologie-spoor (kennis-spoor) te worden ingeleverd);
- een betere mijn of boerderij bouwen (waardoor minder bevolking nodig is om hetzelfde aantal voeding of grondstoffen te produceren) of een ander gebouw oprichten (met betere voordelen) dan wel een militaire kracht opwaarderen of een militaire taktiekkaart uitspelen (sterkere militaire kracht);
In jouw beurt zal je vervolgens wetenschapspunten en cultuurpunten scoren, produceren (van grondstoffen en voedsel: hoeveel hangt af van de vermelding op je kaart) en tegelijkertijd eventuele voeding en/of corruptie betalen.
Niet-gebruikte militaire eenheden, geven je recht om militaire kaarten te trekken op het einde van je beurt.
Dan is de volgende speler aan de beurt om zijn acties te kiezen, te produceren, enzovoort.
De voortgang van iedere beschaving wordt bijgehouden met een marker van de betrokken spelerskleur:
3 sporen om aan te duiden hoeveel cultuur je in totaal reeds hebt opgebouwd (overwinningspunten), wat je totale wetenschapsniveau is en hoe het is gesteld met je militaire kracht;
en onderaan nog 2 sporen met aanduiding van je actuele puntenniveau (de punten die je per ronde verdient in cultuur, respectievelijk wetenschap);
Wetenschapspunten en cultuurpunten verdien je voor elk gebouw met een lamp-symbool (wetenschap) of harp-symbool (cultuur), voorzover en naargelang er werkkrachten op de kaart staan:
heb je bijvoorbeeld twee "workers" op je lab staan, verdien je elke beurt 2x1 (= 2) wetenschapspunten, heb je bijvoorbeeld nul "workers" op je tempel staan, verdien je elke beurt 0x1 (= 0) cultuurpunten;
Ook staan er soms tevredenheidsgezichtjes op een gebouw, hetgeen ervoor zorgt dat je tevredenheidsniveau wordt opgekrikt. Dit tevredenheidsniveau moet gelijke tred houden met je bevolkingsgroei. Anders zal je "workers" moeten inzetten die jouw bevolking tevreden houden. Het tevreden houden van je bevolking is zelfs zo cruciaal dat wanneer je tevredenheidsniveau te laag is en je onvoldoende werkkrachten hebt om alsnog het tevredenheidsniveau (tijdelijk) op te krikken, er algehele ontevredenheid bij je bevolking optreedt, waardoor zelfs niet meer geproduceerd wordt!
Je kan het spel verder nog beïnvloeden door in jouw speelbeurt 1 militaire kaart uit te spelen, waardoor een gebeurtenis plaatsvindt (namelijk: door het neerleggen van een politieke kaart, zal een andere - voordien neergelegde - gebeurtenis plaatsvinden), pacten gesloten / opgezegd worden of het militaire pad bewandeld wordt;
In de volledige versie van het spel zal je ten slotte nog een oorlog kunnen uitroepen (die bij het begin van je volgende beurt zal plaatsvinden);
De eenvoudige versie van het spel duurt 1 tijdperk (+/- 2 uren), de geavanceerde versie van het spel duurt 2 tijdperken (+/- 4 uren) en de volledige versie van het spel duurt 3 tijdperken (+/- 6 uren).
Telkens van tijdperk veranderd wordt, gebeuren er nog een aantal zaken. Zo zullen bepaalde kaarten (bv. oude leiders, handkaarten, enz.) moeten verwijderd worden en zal je bevolkingsvoorraad waaruit je kan putten om je bevolking te doen groeien, ingekrimpt worden. Ook wonderen 'onder constructie' verdwijnen in de speeldoos.
Degene met de meeste cultuurpunten (overwinningspunten) op het einde van het spel, wint dit erg strategische spel.

Zoals jullie uit de beschrijving van het spel kunnen afleiden, is Through the ages een spel voor ervaren spelers.
Persoonlijk vond ik de simpele versie van het spel een ontgoocheling (het kwam vrij abstract over en bepaalde leuke aspecten van het spel, zoals tevredenheid van je bevolking, een corrupte markt en het militaire aspect van het spel, zijn niet voorhanden). Misschien omdat ik het spel toen ook voor de eerste keer speelde?
De geavanceerde versie van het spel is werkelijk leuk en doordacht. Je bent strategisch bezig met het ontwikkelen van een beschaving in al zijn facetten. De keuzes in dit spel zijn fenomenaal en worden uiteraard ook bepaald door de uitgestalde kaarten. Erg leuk is ook de evenwichtige balans in het spel. Je hebt zowat alles nodig om sterk te staan in het spel: cultuur (overwinningspunten waar het allemaal om gaat), wetenschap (om je verder te kunnen ontwikkelen) alsook militaire kracht (vaak is degene met de zwakste militaire kracht de pineut bij militaire kaarten!).
De volledige versie van het spel voegt uiteraard nog enkele elementen aan het spel toe, maar verlengt vooral ook de speelduur (1 extra tijdperk van ongeveer 2 uren extra).
Persoonlijk vond ik de oorlogen niet dermate belangrijk voor het spel om hiervoor 2 uren extra te spelen, zodat ik nadien steeds heb gekozen om niet opnieuw de volledige versie, maar wel de geavanceerde versie terug te spelen.
Slotsom: absoluut een aanrader voor liefhebbers van langdurige, strategische spellen.
Een voorbeeld van een (leeg) spelersbord:






Overig spelmateriaal:
© Sven Talboom - 17.07.2011